Tăng động – Giảm chú ý có chữa được không? Cách điều trị?

Điều trị tăng động, giảm chú ý thế nào?

Tăng động giảm chú ý có thể được kiểm soát nếu có phương pháp điều trị thích hợp. Ngày nay, ba me không cần phải quá lo lắng về chứng rối loạn này. Hiện nay có nhiều cách điều trị khác nhau sao cho phù hợp với từng gia đình, đảm bảo hiệu quả điều trị.

I. Tăng động, giảm chú ý có điều trị được không?

Những phương pháp điều trị bệnh tăng động, giảm chú ý (ADHD) có thể làm giảm đáng kể triệu chứng. Tuy nhiên bệnh không thể chữa khỏi hoàn toàn.

Để tìm ra những lựa chọn tốt nhất cho từng trường hợp, cha mẹ nên hợp tác chặt chẽ với những người khác liên quan đến cuộc sống của con mình như giáo viên, bác sĩ và các thành viên khác trong gia đình.

Các loại điều trị ADHD bao gồm:

– Liệu pháp hành vi.

– Sử dụng thuốc.

Đối với trẻ em mắc chứng ADHD dưới 6 tuổi khuyến cáo: cha mẹ giúp con về quản lý hành vi như là phương pháp điều trị đầu tiên, trước khi dùng thuốc. Đối với trẻ em từ 6 tuổi trở lên, các khuyến nghị bao gồm dùng thuốc và liệu pháp hành vi bao gồm cả đào tạo cha mẹ về quản lý hành vi cho trẻ em và các loại liệu pháp đào tạo hành vi khác cho thanh thiếu niên. Trường học cũng có thể là một phần của việc điều trị. Cha mẹ tìm hiểu về trường hợp có môi trường học tập, sinh hoạt phù hợp với con của mình.

Tăng động giảm chú ý có điều trị được không?

Kế hoạch điều trị tốt sẽ bao gồm việc theo dõi chặt chẽ việc điều trị có giúp ích gì cho hành vi của trẻ hay không. Từ đó có những thay đổi cần thiết để việc điều trị đem lại hiệu quả hơn.

II. Liệu pháp hành vi điều trị chứng tăng động, giảm chú ý

Chứng tăng động, giảm hành vi không chỉ ảnh hưởng đến khả năng chú ý hoặc ngồi yên ở trường của trẻ mà còn ảnh hưởng đến các mối quan hệ với gia đình và những đứa trẻ khác. Trẻ mắc chứng bệnh này thường thể hiện những hành vi có thể gây khó chịu cho người khác. Liệu pháp hành vi là một lựa chọn điều trị sẽ giúp giảm những điều này; thường hữu ích nếu bắt đầu liệu pháp hành vi ngay sau khi chẩn đoán bệnh.

Mục tiêu của liệu pháp hành vi là tìm hiểu và củng cố các hành vi tích cực, loại bỏ các hành vi không mong muốn hoặc có vấn đề. Liệu pháp hành vi cho bao gồm:

– Thay đổi hành vi. Giáo viên và phụ huynh tìm hiểu các chiến lược thay đổi hành vi để đối phó với các tình huống khó khăn.

– Đào tạo kỹ năng xã hội. Điều này có thể giúp trẻ học các hành vi xã hội phù hợp.

– Đào tạo kỹ năng cho cha mẹ. Điều này có thể giúp cha mẹ phát triển các cách để hiểu và hướng dẫn hành vi của con mình.

– Tâm lý trị liệu. Điều này giúp trẻ lớn hơn mắc ADHD nói về các vấn đề khiến chúng bận tâm, khám phá các kiểu hành vi tiêu cực và học cách đối phó với chúng.

– Liệu pháp gia đình. Liệu pháp gia đình giúp cha mẹ và anh chị em đối phó với căng thẳng khi sống chung với bệnh.

Những biện pháp có thể được sử dụng phối hợp với nhau để cải thiện bệnh. Đối với trẻ em theo học các chương trình mầm non, thông thường sẽ hiệu quả nhất nếu cha mẹ và giáo viên cùng làm việc để giúp đỡ đứa trẻ.

1. Trẻ em dưới 6 tuổi

Liệu pháp tâm lý khuyến khích dùng cho trẻ dưới 6 tuổi

Đối với trẻ nhỏ bị chứng tăng động, giảm chú ý, liệu pháp hành vi là bước đầu tiên quan trọng trước khi thử dùng thuốc vì:

– Việc đào tạo cha mẹ về quản lý hành vi, cung cấp cho họ các kỹ năng và chiến lược để trực tiếp giúp con mình. Nó được chứng minh có tác dụng không kém gì thuốc điều trị ở trẻ nhỏ.

– Trẻ nhỏ nguy cơ gặp nhiều tác dụng phụ từ thuốc điều trị ADHD hơn trẻ lớn.

– Ảnh hưởng lâu dài của thuốc điều trị đối với trẻ nhỏ vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng.

2. Trẻ em và thanh thiếu niên trong độ tuổi đi học

Đối với trẻ em từ 6 tuổi trở lên, khuyến nghị kết hợp điều trị bằng thuốc với liệu pháp hành vi. Một số loại liệu pháp hành vi có hiệu quả, bao gồm:

– Đào tạo phụ huynh về quản lý hành vi.

– Can thiệp hành vi trong lớp học.

– Đào tạo kỹ năng tổ chức.

Những cách tiếp cận này thường hiệu quả nhất nếu chúng được sử dụng cùng nhau, tùy thuộc vào nhu cầu của từng trẻ và gia đình.

3. Người lớn

ADHD kéo dài đến tuổi trưởng thành đối với ít nhất một phần ba số trẻ em mắc ADHD. Các phương pháp điều trị dành cho người lớn có thể bao gồm thuốc, liệu pháp tâm lý, giáo dục hoặc đào tạo hoặc kết hợp các phương pháp điều trị.

4. Liệu pháp tâm lý cho bố mẹ

Gia đình có vai trò quan trọng trong việc điều trị ADHA

Bố mẹ có thể thực hiện những biện pháp đơn giản dưới đây để giúp con như:

– Đưa ra những nguyên tắc với con ngắn gọn, rõ ràng, cụ thể để con có thể hiểu chính xác điều cha mẹ nói. Luôn nhắc nhở trẻ đúng mực và khích lệ để trẻ hoàn thiện hơn.

– Kiên nhân dạy trẻ chú ý nghe nhìn khi người khác nói chuyện.

– Quan tâm trẻ, không nên quát mắng, phải chấp nhận con chúng ta là như thế.

– Thử cho trẻ chơi những trò chơi tĩnh, tránh trò bạo lực.

– Tập thói quen làm việc có kế hoạch cho trẻ, giúp trẻ hiểu về trách nhiệm.

III. Sử dụng thuốc điều trị tăng động giảm chú ý

Thuốc có thể giúp trẻ kiểm soát các triệu chứng ADHD trong cuộc sống hàng ngày và các hành vi gây khó khăn với gia đình, bạn bè và ở trường.

Một số loại thuốc khác nhau đã được FDA chấp thuận để điều trị ADHD ở trẻ em dưới 6 tuổi:

– Thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương là loại thuốc điều trị ADHD phổ biến nhất và được sử dụng rộng rãi nhất. Từ 70-80% trẻ ADHD có ít triệu chứng ADHD hơn khi dùng các loại thuốc tác dụng nhanh này.

– Các loại thuốc khác không kích thích đã được phê duyệt để điều trị ADHD vào năm 2003. Chúng không hoạt động nhanh như chất kích thích, nhưng tác dụng của chúng có thể kéo dài đến 24 giờ.

Thuốc có thể ảnh hưởng đến trẻ em theo các cách khác nhau và có thể gặp một số tác dụng phụ. Mức độ đáp ứng với thuốc cũng phụ thuộc vào từng đối tượng. Cùng bác sĩ lựa chọn thuốc và điều chỉnh liều lượng cho phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Tuyệt đối không được tự ý sử dụng hay ngừng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ điều trị.

1. Thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương

Điều trị tăng động giảm chú ý bằng chất kích thích thần kinh trung ương

Thuốc giúp tăng cường và cân bằng các các chất hóa học trong não được gọi là chất dẫn truyền thần kinh. Từ đó cải thiện các triệu chứng của tình trạng giảm chú ý và tăng động. Thuốc kích thích có ở dạng tác dụng ngắn và cả kéo dài. Chúng bao gồm:

– Hợp chất Amphetamine như dextroamphetamine, dextroamphetamine-amphetamine, lisdexamfetamine.

– Hợp chất Methylphenidates như methylphenidate, dexmethylphenidate.

Tác dụng phụ của thuốc kích thích với một số vấn đề về tim có thể là mối lo ngại và nguy cơ mắc một số triệu chứng tâm thần có thể tăng lên khi sử dụng thuốc kích thích.

– Vấn đề về tim: làm tăng huyết áp hoặc nhịp tim. Thận trọng khi dùng cho người gặp bất kỳ tình trạng bệnh tim nào hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh tim trước khi kê đơn thuốc kích thích. Đồng thời theo dõi con bạn trong quá trình sử dụng chất kích thích.

– Các vấn đề tâm thần: hiếm khi làm tăng nguy cơ kích động, các triệu chứng loạn thần hoặc hưng cảm. Thông báo cho bác sĩ nếu con bạn có những hành vi mới hoặc triệu chứng xấu đi.

2. Các loại thuốc khác

Các loại thuốc khác có thể hiệu quả trong điều trị ADHD bao gồm:

– Atomoxetine.

– Thuốc chống trầm cảm như bupropion.

– Guanfacine.

– Thuốc đồng vận alpha-adrenergic Clonidine.

Điều trị tăng động giảm chú ý bằng Clonidine

Atomoxetine và thuốc chống trầm cảm hoạt động chậm hơn thuốc kích thích và có thể mất vài tuần trước khi chúng phát huy hết tác dụng. Đây có thể là những lựa chọn tốt nếu con bạn không thể dùng thuốc kích thích vì các vấn đề sức khỏe. Hoặc nếu chất kích thích gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng.

Trên đây là biện pháp điều trị chứng tăng động, giảm chú ý của trẻ. Mong rằng bài viết có thể giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về cách điều trị. Điều quan trọng là cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất.