Cho thai nhi nghe nhạc như thế nào mới tốt?
Âm nhạc là phương thức kết nối kì diệu. Nhiều ý kiến cho rằng nếu trẻ được nghe nhạc ngay từ khi trong bụng mẹ sẽ giúp trẻ phát triển tốt hơn. Liệu quan điểm đó có chính xác? Và nếu đúng thì mẹ nên cho thai nhi nghe nhạc như thế nào mới tốt nhất? Bài viết dưới đây có thể giúp bạn tìm được lời giải đáp phù hợp nhất.
I. Mối liên hệ giữa âm nhạc với sự phát triển của thai nhi
Âm nhạc là những giai điệu thần kỳ giảm stress, giúp tinh thần thư giãn, tâm trạng cũng được cải thiện. Có nhiều bà mẹ đều tin rằng cho thai nhi tiếp xúc với âm nhạc sớm sẽ giúp con thông minh hơn. Mặc dù vẫn còn nhiều ý kiến tranh cãi nhưng không phủ nhận được rằng khi mang thai mà bà bầu nghe những bài hát yêu thích của mình sẽ giúp tâm trạng vui tươi hơn và phần nào em bé trong bụng cũng đang tận hưởng điều tích cực ấy. Âm nhạc hay mở rộng hơn là những âm thanh mà bé nghe thấy trong thai kỳ đều sẽ tác động đến sự phát triển về tinh thần, hành vi, cảm xúc, sự ghi nhớ…của bé sau này.
Những lợi ích mà âm nhạc mang đến cho thai nhi có thể kể đến như:
1. Cải thiện cơ quan thính giác
Thai nhi bắt đầu phát triển cấu trúc thính giác từ tuần thứ 20 và hoàn thiện đầy đủ chức năng vào tuần 25-29. Nhưng ngay từ tuần 16 thai nhi cũng đã có những phản ứng với các âm thanh bên ngoài. Do đó trong thời này thai nhi được tiếp xúc với âm thanh sẽ cải thiện khả năng thính giác, tăng cường khả năng tập trung và định hướng. Đồng thời cũng sẽ cải thiện liên kết tinh vi giữa các tế bào lông ở ốc tai với các tế bào thần kinh, kích thích tinh thần tốt hơn.
Nghe nhạc giúp trẻ cải thiện thính giác
2. Giúp trẻ phát triển khả năng phản xạ
Âm nhạc cũng giúp phát triển khả năng phản xạ của bé trước khi chào đời. Trong thời gian thai kỳ, bé có thể nghe thấy âm thanh từ những bản nhạc của mẹ và có xu hướng di chuyển, cử động theo những rung động ấy. Điều này lý giải được vì sao khi được nghe nhạc từ trong bụng mẹ sẽ giúp bé chuyển động tốt hơn.
3. Âm nhạc có giúp cho thai nhi thông minh hơn?
Đây là luận điểm còn gặp rất nhiều sự tranh cãi. Có trường phái ủng hộ ủng hộ việc nghe nhạc giúp phát triển não bộ nhưng có trường phái lại phản bác lại nó.
Sau một công bố rằng khi nghe 10 phút bản nhạc Sonata của Mozart giúp nâng cao khả năng phân tích, suy luận, chỉ số thông minh và thành tích học tập thì rất nhiều người ủng hộ và làm theo. Đây chính là hiệu ứng Mozart. Tuy nhiên chưa có bằng chứng khoa học thuyết phục được đưa ra để chứng minh.
Một số nghiên cứu khác cho thấy trẻ học piano sẽ có suy luận không gian tốt hơn, trẻ nghe nhạc cổ điển sẽ làm toán tốt hơn… Nhưng hầu hết các nghiên cứu thực hiện đều tiến hành trên trẻ lớn hơn chứ không phải trên thai nhi nên các kết quả cho thấy âm nhạc giúp phát triển não bộ có thể chưa đúng đối với thai nhi trong bụng.
Do đó chưa có kết luận chính xác về việc bé có trở nên thông minh hơn nếu được mẹ cho nghe nhạc từ sớm hay không. Nhưng việc được tiếp xúc với các âm thanh phù hợp vẫn tốt cho sự phát triển của trẻ.
Âm nhạc có giúp cho thai nhi thông minh hơn?
4. Kết nối tình cảm mẹ con
Âm nhạc cũng là một sợi dây vô hình gắn kết tình cảm giữa mẹ và bé. Khi nghe nhạc mẹ cảm thấy thoải mái thì em bé trong bụng cũng dễ dàng thư giãn hơn.
Âm nhạc không chỉ đem nhiều lợi ích cho thai nhi mà chính người mẹ cũng nhận được nhiều điều tốt đẹp từ đó. Những bản nhạc êm đềm giúp mẹ cải thiện giấc ngủ, giảm căng thẳng, stress, những lo lắng, bất an, giảm các cơn đau có thể gặp khi mang thai. Chỉ khi mẹ ở trạng thái tốt nhất thì con mới phát triển toàn diện được.
II. Cách để cho thai nhi nghe nhạc tốt nhất
1. Nên bắt đầu cho thai nhi nghe nhạc khi nào?
Từ tuần thứ 16 thai nhi đã có thể cảm nhận được âm thanh từ bên ngoài. Và đó có lẽ là thời điểm thích hợp để mẹ bắt đầu cho bé nghe thêm âm nhạc.
Mẹ bầu cần lưu ý chọn thời điểm nghe nhạc trong ngày. Bé thường có xu hướng hoạt động ngược với mẹ. Bé sẽ ngủ khi mẹ hoạt động và sẽ vận động nhiều hơn khi mẹ nghỉ ngơi. Cho nên khi mẹ bầu chuẩn bị đi ngủ hay vào lúc thức dậy buổi sáng nên cho bé nghe nhạc. Mẹ bầu chọn không gian yên tĩnh, nằm thư giãn và thưởng thức bài nhạc với tâm lý thoải mái nhất, đung đưa theo nhạc để bé yêu cảm nhận được sự hứng khởi.
Có thể cho bé nghe nhạc từ tuần thai thứ 16
2. Thai nhi nên nghe nhạc trong bao lâu?
Mặc dù âm nhạc có nhiều lợi ích với thai nhi nhưng cũng không vì thế mà lạm dụng quá mức sẽ khiến cho cả mẹ và thai nhi mệt mỏi. Mỗi lần mẹ bầu nên cho bé nghe nhạc trong khoảng 20 phút, mỗi ngày có thể 2-3 lần. Chú ý không nghe quá lâu, tối đa khoảng 2h trong 1 ngày. Mẹ cũng nên cố định giờ nghe nhạc mỗi ngày và tăng dân số lần theo sự phát triển của thai nhi.
3. Chọn âm nhạc phù hợp nhất cho thai nhi
Để thai nhi nghe nhạc đem lại lợi ích tốt nhất thì loại nhạc bé nghe, cũng như âm lượng, tiết tấu cũng phải được ba mẹ chọn lựa kỹ càng.
Thể loại
Mẹ bầu nên cho bé nghe loại nhạc nào? Dù bạn chọn thể loại nhạc nào cho bé thì cũng nên có giai điệu nhẹ nhàng, bản phối hài hòa, tránh những bài nhạc âm điệu mạnh, nhiều đoạn giật gân như nhạc rock hãy các bài nhạc u sầu, quá não nề vì có thể sẽ khiến trẻ hồi hộp và căng thẳng theo.
Âm nhạc cổ điển không lời đang được nhiều bà mẹ lựa chọn để cho con nghe hàng ngày. Những bản hòa nhạc đến từ các nhà soạn nhạc nổi tiếng Beethoven, Mozart, Bach, Chopin…có thể là những gợi ý mẹ bầu tham khảo khi chọn thể loại nhạc này.
Trong trường hợp mẹ không thích nhạc cổ điển thì có thể chọn bất kỳ bài nhạc nào mà mình thích cho thai nhi nghe vì giữa mẹ và bé có sự gắn kết chặt chẽ, mẹ nghe trong tâm lý bắt buộc thì con cũng sẽ không thích theo. Chỉ cần đó là những giai điệu tươi vui, trong sáng giúp mẹ cảm thấy thư giãn là được. Những âm thanh từ tự nhiên như tiếng lá cây xào xạc, tiếng nước chảy róc rách, chim hót líu lo cũng giúp đem đến những giai điệu nhẹ nhàng cho bé.
Lựa chọn nhạc cổ điển cho thai nhi nghe
Một cách hay hơn chính là mẹ bầu hát cho thai nhi nghe. Trong những âm thanh bé cảm nhận được thì giọng mẹ luôn có một sự gắn kết diệu kỳ. Âm thanh mẹ phát ra sẽ tự điều chỉnh để bé nghe được với âm lượng phù hợp. Ngoài ra trong lúc nghe nhạc ba mẹ cũng có thể trò chuyện tâm sự với con.
Âm lượng
Lựa chọn tốt nhất là cho bé nghe âm thanh ở mức âm lượng vừa phải tương đương với mức độ của cuộc nói chuyện thông thường. Có nhiều bằng chứng cho thấy nếu như mẹ bầu tiếp xúc lâu dài với tiếng ồn (>8h mỗi ngày) sẽ làm hỏng thính giác của bé. Những âm thanh quá lớn hay kể cả việc đặt tai nghe trực tiếp lên bụng sẽ khiến âm thanh khuếch đại truyền qua nước ối và gây hại cho đôi tai “mỏng manh” của bé.
Do đó mẹ bầu nên tránh ở trong môi trường ồn ào với mức âm lượng lớn > 115db (tương đương như tiếng khoan, cưa máy), cũng không nên đến những sự kiện đông người, những buổi hòa nhạc rock…khi đang ở trong giai đoạn tam cá nguyệt thứ 2.
Khi nghe nhạc nên điều chỉnh âm lượng ở mức dưới 65dB để tránh gây hại cho bé yêu. Nếu nghe trong thời gian dài nên giảm xuống dưới 50dB tương đương cuộc nói chuyện yên tĩnh. Ngoài ra việc sử dụng các ‘’đai nghe nhạc’’ cũng nên hạn chế, nếu sử dụng thì âm lượng nhỏ hơn rất nhiều so với bình thường. Thay vào đó mẹ bầu nên bật nhạc từ loa ngoài và thưởng thức những âm thanh du dương, nhẹ nhàng. Khi dùng loa mẹ bầu nên ngồi cách xa loa ít nhất 1m và nếu sử dụng tai nghe đúng cách bụng ít nhất 2cm.
Trong khi nghe nhạc cũng không thay đổi âm lượng đột ngột từ nhỏ lên to vì sẽ làm bé giật mình, sợ hãi.
Tránh cho thai nhi nghe âm nhạc có âm lượng to, tiết tấu dồn dập
Các nghiên cứu về liệu pháp sử dụng âm nhạc trong thời kỳ mang thai vẫn còn đang trong giai đoạn đầu và còn cần nhiều bằng chứng hơn nữa để có thể kết luận được âm nhạc có giúp bé thông minh hơn không. Nhưng việc bé tiếp xúc với các âm thanh từ khi còn trong bụng mẹ vẫn được khuyến khích. Điều quan trọng là mẹ lựa chọn âm thanh phù hợp và cách thức để truyền tải đến bé tốt nhất.
