[Góc cảnh báo] Di chứng hậu Covid liệu có nguy hiểm?
Nếu nội dung bài viết chưa chính xác, vui lòng thông báo cho chúng tôi tại đây
Th3
Di chứng hậu covid là gì? Cách khắc phục
Không chỉ ảnh hưởng tới sức khỏe trong giai đoạn mắc covid, SARS-CoV-2 còn để lại nhiều di chứng sau nhiều tuần khỏi bệnh. Vậy các di chứng nào có thể gặp phải? Cách khắc phục như thế nào? Hãy cùng Dược Điển Việt Nam tìm hiểu về vấn đề này qua bài viết sau.
I. Di chứng hậu covid là gì?
Đại dịch Covid 19 đã và đang gây nên những ảnh hưởng không nhỏ đến mọi mặt của đời sống xã hội, đặc biệt là sức khỏe của người dân. Trong một năm gần đây, với chiến dịch phủ vaccin trên diện rộng đã giúp làm giảm đáng kể số ca tử vong, làm giảm mức độ triệu chứng khi mắc covid, thậm chí là không có triệu chứng. Tuy nhiên, nhiều người lại phản ánh rằng, họ gặp một số vấn đề khác sau khi bị bệnh. Một số trường hợp còn thấy họ gặp những vấn đề nặng hơn cả khi mắc covid.
Tổ chức y tế Thế giới WHO định nghĩa: Di chứng hậu covid là tình trạng mà người từng nhiễm SARS-CoV-2 đã khỏi bệnh trong vòng 3 tháng và xuất hiện những biểu hiện kéo dài suốt 2 tháng nhưng không tìm ra lý do bằng các chẩn đoán thay thế.
Di chứng hậu covid có thể tác động đến bất cứ ai, bao gồm cả trẻ em, người trưởng thành và cả người cao tuổi, ở người bệnh mắc covid không triệu chứng, nhẹ hoặc cả nặng. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu, các di chứng này phổ biến hơn ở phụ nữ, người cao tuổi và những người có trên 6 triệu chứng khi bị mắc covid.
II. Các di chứng hậu covid thường gặp? Cách khắc phục?
Theo các số liệu thống kê, có khoảng chừng 200 triệu chứng được cho là liên quan đến hậu Covid. Có người may mắn sau covid sức khỏe trở lại bình thường, nhưng có những người gặp một hoặc cùng lúc nhiều di chứng, thậm chí là nghiêm trọng, đe dọa tính mạng. Một số di chứng hậu Covid thường gặp đã được báo cáo như sau:
1. Mệt mỏi, yếu sức
Mệt mỏi là triệu chứng thường gặp hậu covid
Đây là biểu hiện thường gặp nhất ở những người bị di chứng hậu covid. Tỷ lệ người xuất hiện tình trạng này chiếm khoảng 50 – 90 % tùy từng quốc gia được báo cáo. Thời gian ảnh hưởng ở mỗi người là khác nhau. Để cải thiện tình trạng này cần có chế độ nghỉ ngơi, tập luyện và dinh dưỡng hợp lý.
– Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế các công việc đòi hỏi gắng sức, không nên thức quá khuya.
– Thường xuyên tập thể dục để từ từ tăng sức bền và sức mạnh lại cho cơ bắp, nhất là ở những người phải thở bằng máy khi điều trị covid.
– Chế độ dinh dưỡng cần giàu calo, protein, các rau củ quả để cung cấp năng lượng, tăng cường miễn dịch.
2. Ho mãn tính
Nhiều bệnh nhân sau khi mắc covid-19 bị tổn thương phổi có thể dẫn đến tình trạng ho có đờm, ho dai dẳng. Triệu chứng này có thể kéo dài đến 2 – 3 tháng.
Ho là phản xạ của cơ thể nhằm tống các tác nhân lạ ra khỏi cơ thể. Nhưng ho kéo dài có thể khiến cơ thể mệt mỏi, suy nhược.
Giải pháp cho trường hợp này là tập thở và thăm khám bác sĩ. Bạn có thể được chỉ định sử dụng thuốc ho, thuốc chống đờm hoặc một số loại thuốc khác để làm thông thoáng đường thở.
3. Rối loạn tim mạch
Hậu covid có thể gây rối loạn tim mạch
Sau khi hồi phục Covid-19, nhiều bệnh nhân bị chứng tim đập nhanh, mất nhịp, loạn nhịp, đau ngực…
Tình trạng này có thể xuất hiện sau khi âm tính với virus trong 1- 3 tháng. Lúc này cần đến thăm khám tại chuyên khoa tim mạch, kiểm tra siêu âm tim, điện tâm đồ để kê thuốc thích hơn. Đồng thời nên kết hợp với các bài tập nhẹ nhàng, dần dần hồi phục nhịp tim như bình thường.
4. Đau nhức khớp
Trong khi mắc covid 19, người bệnh có thể bị tổn thương mạch máu ở các khớp gối dẫn đến bị đau nhức các khớp.
Người bệnh có thể tập vật lý trị liệu nếu cần thiết, sử dụng thuốc chống viêm giảm đau như acetaminophen, ibuprofen. Với những người lớn tuổi, thời gian phục hồi có thể lâu hơn do hệ cơ xương khớp ở những đối tượng này cũng yếu hơn.
5. Mất mùi, mất vị
Sau covid gây mất mùi, vị
Các tế bào bền vững trong mũi bị tổn thương trong khi mắc covid ảnh hưởng tới các lông mao cảm giác trong các tế bào thần kinh thụ cảm thể của khứu giác. Do đó, cơ thể không cảm nhận được mùi, lâu ngày các tế bào này cũng có thể bị ảnh hưởng dẫn đến mất mùi, vị sau khi bị covid.
6. Hình thành cục máu đông dẫn đến đột quỵ
Do phản ứng miễn dịch phải hoạt động mạnh mẽ trong khi mắc bệnh nên dẫn đến tổn thương số lượng lớn tế bào mạch máu. Đặc biệt ở người bệnh mắc covid có bệnh lý nền như tiểu đường, tăng huyết áp.
Trong người đã nhiễm SARS-CoV-2 tồn tại rất nhiều protein gây viêm nên có thể phải sản sinh nhiều tế bào T giúp tiêu diệt virus dù đã âm tính với virus.
Điều này làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong mạch máu, nguy hiểm có thể dẫn đến một số biến chứng như đột quỵ não, nhồi máu cơ tim…
Để ngăn ngừa tình trạng này, cần kiểm soát cân nặng nếu thừa cân, tăng cường vận động, chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung chế phẩm hỗ trợ làm tan cục máu đông, giúp ngăn ngừa đột quỵ như HT Stokend, đặc biệt ở người béo phì, mỡ máu cao, huyết áp cao…
7. Rụng tóc
Nhiều người lo lắng sau covid bị rụng tóc
Nhiều người phàn nàn rằng họ thấy rụng nhiều tóc sau khi mắc Covid. Tình trạng này chủ yếu do tâm lý của người bệnh, cảm giác lo lắng, căng thẳng liên tục.
Thông thường, tóc có thể mọc lại sau vài tuần hay vài tháng khỏi bệnh. Người bệnh có thể sử dụng thêm những sản phẩm giúp kích thích mọc tóc cũng đem lại hiệu quả.
8. Khó thở
Virus tác động đến phổi trong giai đoạn tấn công làm cho các tế bào vi thể ở cơ quan này bị tổn thương. Do đó làm giảm khả năng trao đổi oxy và carbon dioxide ở phổi nên những người sau khi mắc covid-19 có thể gặp hiện tượng khó thở, nặng hơn khi thể dục thể thao, làm việc gắng sức.
Người bệnh thường có cảm giác không đủ oxy để thở, chóng mặt, phần trên bị nặng nền, phải dừng lại khi di chuyển để thở dễ dàng hơn.
Khi gặp tình trạng này nân tập hít thở thật sâu, thở ra từ từ, chọn tư thế ngồi thoải mái. Sau đó tập thở với các bài tập đơn giản, thở bằng bụng, đo độ bão hòa oxy SpO2 để biết được mức độ khó thở. Đến ngay cơ sở y tế khi chỉ số dưới 94. Tuy nhiên, tốt nhất người bệnh nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để có phương pháp cải thiện hiệu quả.
9. Hay quên, giảm tập trung, mất trí nhớ
Hậu covid gây mất tập trung
Tổn thương mạch máu li ti ở vùng não có thể gây giảm khả năng hoạt động của não bộ, dẫn đến tình trạng hay quên, mất trí nhớ.
Một thuật ngữ được sử dụng cho người hậu covid là chứng sương mù não, người bệnh bị suy nghĩ chậm hơn, mất trí nhớ, cảm giác lú lẫn… Điều này ảnh hưởng rất nhiều tới chất lượng cuộc sống, cũng như công việc. Nguyên nhân do phản ứng miễn dịch của cơ thể phải hoạt động quá mức, tác động đến các vấn đề não bộ.
Người bệnh có thể thực hiện các kích thích phản xạ lành mạnh, kích thích trí nhớ như chơi cờ, đọc sách, làm bánh…
10. Triệu chứng khác
Một số người khác lại mắc các di chứng hậu covid khác như suy giảm thính lực, ù tai, tiêu chảy, đau bụng, giảm cảm giác thèm ăn…
III. Di chứng hậu covid có nguy hiểm không?
Như ta đã thấy, virus SARS-CoV-2 tấn công mạnh mẽ vào các tế bào trong cơ thể, kích hoạt hệ thống miễn dịch hoạt động mạnh, tác động đến các tế bào màng trong mạch máu. Trong khi đó, mạch máu, hệ miễn dịch tồn tại khắp các nơi của cơ thể, chính vì vậy di chứng hậu covid có thể tác động đến nhiều cơ quan cùng một lúc. Đặc biệt là tế bào phổi, viêm phổi bị kéo dài có thể gây xơ hóa phổi gây nguy hiểm tới sức khỏe.
Nhiều thông tin cũng cho thấy hậu covid còn ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản, tác động đến hoạt động của tử cung và buồng trứng làm giảm khả năng làm tổ của trứng, dẫn đến tỷ lệ thụ thai giảm. Còn ở nam giới nó làm ảnh giảm bài tiết nội tiết tố testosterone, giảm sản sinh tinh trùng, gây rối loạn cương dương.
IV. Di chứng hậu covid có hết không? Kéo dài bao lâu?
Hậu covid kéo dài bao lâu thì khỏi?
Thông thường các triệu chứng hậu covid có thể tự biến mất trong vòng 6 tháng sau khi xuất hiện lần đầu tiên. Những người này chiếm khoảng 33- 76% những người gặp triệu chứng hậu covid.
Để các triệu chứng nhanh khỏi, người bệnh nên đến các cơ sở uy tín để được khám và có phương pháp điều trị thích hợp. Bệnh nhân thực hiện càng sớm thì cơ hội khỏi nhanh càng cao, bên cạnh đó cũng giúp ngăn ngừa những tổn thương ở mức thấp nhất.
Trên đây là những di chứng hậu covid thường gặp nhất mà chúng ta cần quan tâm. Điều quan trọng là phải thăm khám bác sĩ và có phương pháp điều trị kịp thời.