Dùng Dây Thìa Canh Chữa Tiểu Đường Sai Cách – Lợi Bất Cập Hại

Trong những năm gần đây, Dây thìa canh được biết đến là một loại thảo dược vô cùng hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Người người, nhà nhà đổ xô đi mua vì được truyền tai rằng nó tốt. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thảo dược chữa bệnh, nhất là loại chứa nhiều dược chất như Dây thìa canh cần phải được hiểu biết một cách kỹ càng. Dây thìa canh giúp giảm đường huyết, ngừa biến chứng ra sao? Sử dụng như thế nào để đem lại hiệu quả tối ưu?… Cùng Dược điển Việt Nam(duocdienvietnam.com) tìm hiểu qua bài viết sau nhé.

Cây Dây thìa canh là gì?

Cây Dây thìa canh có tên tiếng anh Gymnema sylvestre, là một loại cây thuộc chi Gymnema. Chi này có đến 49 loại có hình dáng tương tự cây Dây thìa canh. Do vậy việc tìm hiểu để nhận diện loại thảo dược này một cách chuẩn xác là rất quan trọng. Việc nhầm lẫn với một số loại cây có chứa độc tính thì cực kỳ nguy hiểm cho sức khoẻ và thậm chí là tính mạng.

Đặc điểm nhận diện cây Dây thìa canh:

• Cây có hệ thống rễ vòi
• Thân hình trụ, phân nhánh, cứng, xoắn. Thân có các lóng nhỏ, dài 0.7 – 17.2 cm và đường kính 2 – 10 mm
• Các lá sắp xếp đối diện dài 2.5 – 6 cm, thường hình trứng hoặc hình elip
• Cuống lá dài từ 1 – 2 cm, gốc tròn, phía dưới có lông tơ mịn như nhung
• Hạt nhỏ dài 1.3 cm, hình trứng thuôn dài và có lớp cánh mỏng bên ngoài
• Hoa nhỏ, màu vàng, mọc ở nách lá. Cây ra hoa từ tháng 8 đến tháng 3
• Quả nang nhỏ, hình mũi mác và dài 7.6 cm

Quê hương của cây Dây thìa canh vốn ở miền Trung của Ấn Độ. Dược điển Ấn Độ đã ghi lại rằng Dây thìa canh được sử dụng để chữa bệnh “nước tiểu ngọt như mật” từ 2000 năm trước. PGS.TS Trần Văn Ơn (Trưởng môn Thực vật học – Đại học Dược Hà Nội) là người đầu tiên tại Việt Nam phát hiện ra cây Dây thìa canh vào năm 2006. Nhận thấy đây là loại cây có nhiều tiềm năng trong việc chữa bệnh nhưng còn rất mới mẻ tại Việt Nam, ông và các cộng sự đã tiến hành một loạt các công trình nghiên cứu cấp Bộ (Bộ Y tế) về loài thảo dược này:

• Đề tài “Sàng lọc các dược liệu và bài thuốc có tác dụng điều trị đái tháo đường” năm 2007
• Đề tài “Nghiên cứu các dược liệu và bài thuốc có tác dụng hạ đường huyết” từ 2006 – 2012
• Dự án “Hoàn thiện công nghệ trồng trọt, sản xuất cao chuẩn hoá và sản xuất chế phẩm từ cây dây thìa canh hỗ trợ điều trị đái tháo đường”

Từ đây, các sản phẩm có thành phần từ cây Dây thìa canh dần phổ biến và trở thành “cứu tinh” của hàng triệu người mắc bệnh tiểu đường.

Sự thật về tác dụng chữa bệnh tiểu đường của cây Dây thìa canh.

Đã có khoảng 70 nghiên cứu về Dây thìa canh trên thế giới chứng minh công dụng với bệnh tiểu đường. Ngoài các cuộc điều tra khác nhau trên các mô hình động vật, các chiết xuất khác nhau của cây này đã được thử nghiệm ở người để kiểm tra khả năng chữa bệnh của nó trên cơ thể người.

Cây Dây thìa canh giúp giảm đường huyết

Tác dụng hạ đường huyết của Dây thìa canh có được là do thảo dược này chứa Axit gymnemic thuộc nhóm Oleanane saponins – một nhóm các hoạt chất có nhiều trong nhân sâm, đinh lăng, nấm… có nhiều tác dụng trong việc giảm Cholesterol, giảm nguy cơ ung thư, chống oxy hoá… Các Axit gymnemic có cấu tạo phân tử gần giống với đường Glucose, khi đi vào ruột sẽ cạnh tranh với Glucose, lấp đầy thụ thể ruột và ngăn không cho đường vào máu. Ngoài ra, Axit gymnemic còn ngăn cản hình thành Glucose vào máu, đồng thời kích thích tế bào enzym tiêu thụ và sử dụng đường. Cơ chế này đã được nhà khoa học Sahu cùng các cộng sự lý giải trong cuốn sách Phytochemistry (Hoá thực vật) năm 1996.

Cơ chế quan trọng nhất khiến Dây thìa canh trở thành giải pháp chữa bệnh tiểu đường tuyệt vời là loại thảo dược này có khả năng phục hồi tế bào Beta ở đảo tuỵ – căn nguyên gây ra bệnh tiểu đường. Bệnh tiểu đường được gây ra bởi tình trạng rối loạn chuyển hóa do tuyến tụy tiết không đủ Insulin hoặc do hoạt lực của Insulin không đủ mạnh. Insulin là một loại hormone tự nhiên có vai trò trong việc chuyển hóa carbohydrate, các mô mỡ, gan thành năng lượng. Một loạt nghiên cứu của các nhà khoa học (Shanmugasundaram và các cộng sự vào năm 1990; Nakamura và các cộng sự vào năm 1999; Arale Math và Bhise vào năm 2012) đã chứng minh rằng Dây thìa canh giúp tăng tiết insulin, tăng hoạt lực của insulin, tác động lên tế bào beta và có khả năng phục hồi chức năng tuyến tuỵ.

Dây thìa canh giúp giảm Cholesterol và Triglyceride

Bệnh tiểu đường làm giảm lượng “cholesterol tốt” HDL. Khi nồng độ HDL được thấp xuống, “cholesterol xấu” LDL tăng, đồng thời cũng làm tăng triglycerid. Mức HDL thấp kết hợp với triglyceride cao dẫn đến tăng sự tích tụ mảng bám trong thành động mạch, làm tắc nghẽn mạch và dẫn đến các cơn đau tim và đột quỵ. Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ báo cáo rằng hơn 65% người tiểu đường tử vong vì 1 trong 2 nguyên nhân: đau tim, đột quỵ.

Chiết xuất từ Dây thìa canh là “chìa khóa” sức khỏe tim mạch cho người tiểu đường, giúp giảm cholesterol LDL và làm tăng cholesterol HDL.

Một nghiên cứu lâm sàng được tiến hành vào năm 2004 ở những người béo phì cho thấy chiết xuất Dây thìa canh làm giảm chất béo trung tính và cholesterol LDL lần lượt là 20,2% và 19%. Hơn nữa, chiết xuất chiết xuất Dây thìa canh làm tăng mức cholesterol HDL lên 22%.

Dây thìa canh giúp giảm HbA1c

HbA1c là chỉ số quan trọng, giúp chúng ta biết được tình trạng kiểm soát đường huyết của bệnh nhân liên tục từ 2-3 tháng. Trong khi đó xét nghiệm đường huyết chỉ đo mức độ glucose máu tại thời điểm đó. Mà lượng đường trong máu thay đổi trong ngày vì nhiều lý do (dùng thuốc, ăn uống, mức độ insulin…) Khi chỉ số HbA1c < 6,5, tức là bạn kiểm soát đường huyết tốt và có nguy cơ thấp bị biến chứng về võng mạc, tim mạch, thần kinh….

Một nghiên cứu về tác dụng của Dây thìa canh trong việc giảm HbA1c đã được đăng trên tạp chí Diabetes in Control vào năm 2011. Nghiên cứu thực nghiệm trên 65 bệnh nhân tiểu đường (bao gồm 37 nam và 28 nữ). Chỉ số đường huyết trung bình trước khi nghiên cứu của họ là 163mg/dl; đường huyết sau ăn là 212mg/dl và HBA1c là 8,8. Các bệnh nhân được hướng dẫn uống chiết xuất từ Dây thìa canh 2 lần mỗi ngày, trong vòng 90 ngày.

Kết quả thu được sau 90 ngày:

Nồng độ đường trong máu trước ăn trung bình hàng ngày giảm 11% (giảm còn 144 mg/dl); nồng độ đường máu sau ăn trung bình hàng ngày giảm 13% (giảm còn 180mg/dl) và HbA1c giảm 0,6% (từ 8,8 xuống còn 8,2).

• Với những người có chỉ số HbA1c ở ngưỡng 9 phẩy trở lên cho kết quả rõ nhất: Nồng độ đường huyết trước ăn trung bình hàng ngày giảm 15% (từ 191 giảm còn 161mg/dl); Nồng độ đường huyết sau ăn trung bình hàng ngày giảm 13% (từ 207 giảm còn 180mg/dl); Chỉ số HbA1c giảm từ 10,1 xuống 9,3

• Với những người có chỉ số HbA1c ở ngưỡng 10 phẩy trở lên: Nồng độ đường huyết trước ăn trung bình hàng ngày giảm 18% (từ 216 giảm còn 178mg/dl); Nồng độ đường huyết sau ăn trung bình hàng ngày giảm 28% (từ 295 giảm còn 212mg/dl); Chỉ số HbA1c từ 11,1 xuống còn 9,9 (giảm 1,1%).
• Ngoài ra, 11 bệnh nhân (16%) đã giảm lượng thuốc kê đơn.

Các nghiên cứu về công dụng Dây thìa canh trong việc giảm chỉ số HbA1c là một tín hiệu đáng mừng cho bệnh nhân tiểu đường. Bởi lẽ bằng cách giảm HbA1c 1%, người tiểu đường tuýp 1 có thể giảm 38% biến chứng bệnh võng mạc, giảm 28% biến chứng về thận, giảm 35% biến chứng thần kinh. Với người tiểu đường tuýp 2, bằng cách giảm HbA1c xuống 0,9% có thể làm giảm 25% biến chứng mạch máu nhỏ, giảm 21% biến chứng võng mạc…

Dây thìa canh giúp giảm cảm giác thèm đường

Thành phần của Dây thìa canh chứa peptide gurmarin. Chất này có khả năng tác động lên các tế bào vị giác trên lưỡi, ngăn chặn khả năng cảm nhận vị ngọt và đắng. Mặt khác, Axit gymnemic có trong Dây thìa canh liên kết với thụ thể nằm trên chồi vị giác của lưỡi, ngăn chặn sự hoạt hóa của các phân tử đường cũng như ngăn chặn sự hấp thu đường. Do đó sử dụng Dây thìa canh trước bữa ăn sẽ làm cho thức ăn ngọt kém hấp dẫn hơn. Đây có thể coi là một liệu pháp đơn giản giúp người tiểu đường giảm thèm ăn.

Lưu ý khi sử dụng Dây thìa canh chữa bệnh tiểu đường

Nên sử dụng Dây thìa canh như thế nào?

Liệu cao dây thìa canh có trị được bệnh tiểu đường hay không?

Trước thông tin cây Dây thìa canh giúp hỗ trợ hạ đường huyết, ngừa biến chứng, rất nhiều người dân đổ xô đi mua Dây thìa canh về dùng. Tuy nhiên việc sử dụng Dây thìa canh theo cách này sẽ gây nguy hại cho sức khỏe.

Hiện nay, hầu hết các sản phẩm chiết xuất từ cây Dây thìa canh hoặc các loại Dây thìa canh tươi (khô) được bày bán trên thị trường được thu mua từ những vùng trồng tự phát, không tuân theo kỹ thuật canh tác, sử dụng thuốc hoá học, thuốc bảo vệ thực vật… Như vậy uống vào khiến cơ thể bị nhiễm độc.

Mặt khác, hàm lượng Axit gymnemic của cây Dây thìa canh được tìm thấy nhiều nhất trong ngọn chồi (54,29 mg-g −1 DW) và ít nhất trong hạt (1,31 mg-g −1 DW). Đa phần Dây thìa canh khô được bán ngoài thị trường 3 phần là lá, 7 phần là cành (được thêm vào để tăng trọng lượng). Như thế sẽ không đảm bảo nồng độ hoạt chất.

Theo các chuyên gia, dùng Dây thìa canh là phải chọn được đúng về giống cây, chất lượng cây dược liệu. Tốt nhất nên sử dụng Dây thìa canh chuẩn hóa. Dây thìa canh chuẩn hóa là loại được lấy từ vùng trồng đạt chuẩn quốc tế GACP-WHO. Vùng trồng đảm bảo các yêu cầu khắt khe về thổ nhưỡng, khí hậu, không bị tạp nhiễm, được giám sát thường xuyên; kỹ thuật trồng, canh tác, thu hái phải đảm bảo yêu cầu kỹ thuật của Tổ chức Y tế Thế giới. Nhờ vậy, cho hàm lượng hoạt chất cao gấp 2.4 lần sao với Dây thìa canh thường và an toàn cho người sử dụng.

Nên sử dụng Dây thìa canh đơn độc hay phối hợp với nhiều loại khác?

Sự phối hợp nhiều thành phần, dược liệu vào cùng trong một sản phẩm được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Do đó, để đáp ứng thị hiệu, rất nhiều doanh nghiệp cho ra các dòng sản phẩm phối hợp đa dạng thành phần.

Tuy nhiên, không phải cứ nhiều là tốt vì Dây thìa canh chỉ phát huy mạnh mẽ công dụng của nó khi dùng đơn độc. PGS.TS Trần Văn Ơn – Trưởng Bộ môn Thực vật học (Đại học Dược Hà Nội) cho biết: “Rất ít người, kể cả những người bán hàng ở các nhà thuốc biết rằng mỗi kết hợp trong công thức đều khiến công dụng của sản phẩm bị sai khác đi. Dây thìa canh chỉ phát huy hết công dụng khi dùng đơn độc, không kết hợp với bất kỳ loại thảo dược nào. Do vậy, chế phẩm từ 100% Dây thìa canh sẽ cho hiệu quả hạ, ổn định đường huyết, giảm mỡ máu, ngăn ngừa biến chứng tiểu đường cao nhất.”

Theo các nghiên cứu y khoa trên thế giới, chỉ cần liều 400mg, 500mg và 1 gram mỗi ngày chiết xuất từ Dây thìa canh đã làm giảm đường huyết, tăng sản xuất insulin, giảm mỡ máu và cải thiện biến chứng tiểu đường. Do vậy, việc phối hợp Dây thìa canh cùng các loại thảo dược khác là không cần thiết, việc kết hợp thảo dược khác với Dây thìa canh cần được đánh giá kĩ lưỡng qua các công trình nghiên cứu để đánh giá được toàn diện công dụng..

Sử dụng Dây thìa canh ở dạng nào để đạt hiệu quả nhất?

Dây thìa canh hiện được chế biến và là thành phần có trong nhiều loại thuốc chữa tiểu đường nổi tiếng. Các loại thuốc này được các nhà khoa học đánh giá cao về chất lượng, hiệu quả chữa bệnh và độ an toàn cho người dùng. Chính vì vậy, ngày càng nhiều bệnh nhân tin dùng và lựa chọn sản phẩm có chiết xuất từ Dây thìa canh trong cuộc chiến chống lại căn bệnh tiểu đường.

Ở nước ta, sau các công trình nghiên cứu về dược liệu Dây thìa canh, đã có nhiều đơn vị trong nước áp dụng vào sản xuất sản phẩm chữa bệnh tiểu đường. Dây thìa canh được chiết xuất dưới nhiều dạng khác nhau: phổ biến nhất là trà, viên nén, bột, cao…. Tuy nhiên đa dạng về sản phẩm, chủng loại cũng khiến nhiều người hoang mang. Người tiểu đường như lạc vào ma trận, không biết “chọn mặt” nào để “gửi vàng”.

Theo TS.Lương Y Nguyễn Hoàng (Trường Đại học Dược Hà Nội), Dây thìa canh được chiết xuất dưới các dạng khác nhau sẽ có ưu – nhược điểm riêng, nhưng cao Dây thìa canh là dạng cho hiệu quả vượt trội nhất. Thứ nhất, với đặc thù về công nghệ chiết xuất, cao vừa đảm bảo được vừa làm tăng hàm lượng hoạt chất Axit gymnemic – hoạt chất chính của Dây thìa canh giúp điều trị bệnh tiểu đường, nhờ đó, làm tăng hoạt lực của cao Dây thìa canh. Thứ 2, cao được pha với nước, khi sử dụng rất dễ hấp thu, phát huy rất tốt công dụng của thảo dược Dây thìa canh. TS.Lương Y Nguyễn Hoàng kết luận khi sử dụng cao Dây thìa canh, người bệnh không cần sử dụng liều lượng nhiều như ở dạng khác, do vậy rất an toàn và tiết kiệm.

Cao Dây thìa canh chuẩn hóa Mamigo – Giải pháp hỗ trợ điều trị tiểu đường vượt trội

Cao Dây thìa canh chuẩn hóa Mamigo hội tụ đủ 3 tiêu chí làm nên một sản phẩm có chất lượng thực sự. Đó là chiết xuất từ Dây thìa canh chuẩn hoá theo tiêu chuẩn GACP của Tổ chức Y tế Thế giới, đạt tiêu chuẩn quốc tế về giống, vùng trồng, chăm sóc, thu hái cho hàm lượng hoạt chất cao nhất và an toàn cho người dùng. Đồng thời sản phẩm được bào chế từ công thức của Công ty Dược Khoa – Công thức dựa trên đề tài nghiên cứu cấp Bộ về Dây thìa canh của PGS.TS Trần Văn Ơn. Sản phẩm được chiết xuất theo công nghệ hiện đại, đạt chuẩn quốc tế ISO 22000:2018

– Tất cả nguyên liệu đầu vào để sản xuất Cao Dây thìa canh chuẩn hóa Mamigo là Dây thìa canh chuẩn hóa tại Lương Sơn – Hòa Bình, đạt tiêu chuẩn GACP của tổ chức Y tế thế giới. Đây là vùng trồng đã được đầu tư để phát triển thảo dược Dây thìa canh, cho hàm lượng hoạt chất gấp 2,4 lần Dây thìa canh thường; có khu nhân giống riêng. Việc gieo hạt, chăm bón theo đúng quy trình để cây sinh trưởng tốt nhất. Cùng với đó là thời điểm thu hoạch vào tháng 5, tháng 10 đảm bảo cây Dây thìa canh chứa hàm lượng hoạt chất cao nhất. Không sử dụng bất kỳ thuốc bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu, phân bón hoá học nhằm giữ nguyên vẹn hoạt chất và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

– Công thức tối ưu: Cao Dây thìa canh chuẩn hóa Mamigo được bào chế từ công thức tối ưu cho cơ địa người Việt Nam, là kết quả nghiên cứu ngày đêm của các dược sĩ từ Công ty Dược Khoa. Hơn nữa, Cao Dây thìa canh chuẩn hóa Mamigo chiết xuất 100% Dây thìa canh chuẩn hóa, không pha tạp cùng các dược liệu khác sẽ phát huy 100% công lực trị bệnh tiểu đường của cây Dây thìa canh.

– Công nghệ chiết xuất cao hiện đại nhất: Nhà máy sản xuất cao được đặt tại HTX Dược liệu Lương Sơn với dây chuyền máy móc hiện đại, đồng bộ, khép kín. Công nghệ chiết xuất cao hiện đại bao gồm: hệ thống chiết xuất dung tích 5000L; hệ thống cô tuần hoàn; hệ thống cô cầu chân không; hệ thống chiết xuất kín hoàn toàn. Với quy trình sản xuất cao khép từ A-Z để đảm bảo nồng độ hoạt chất của dược liệu. Quy trình nấu cao được kiểm soát chặt chẽ bởi đội ngũ dược sĩ của Công ty Dược Khoa theo tiêu chuẩn ISO 22000 – 2018.

Với sự đầu tư một cách nghiêm túc về chất lượng sản phẩm, Cao Dây thìa canh chuẩn hóa Mamigo đã được nhiều chuyên gia đầu ngành kiểm chứng và hàng nghìn người tiểu đường tin dùng, mang sứ mệnh là giải pháp vượt trội giúp hỗ trợ giảm đường huyết, giảm HbA1c, giảm nguy cơ biến chứng tiểu đường. Từ đó, giúp quá trình điều trị tiểu đường của người bệnh trở nên nhẹ nhàng hơn, không còn lo tác dụng phụ của thuốc, giảm được liều dùng và tiết kiệm chi phí điều trị. Giải thưởng “Thương hiệu mạnh, Sản phẩm, Dịch vụ Chất lượng cao Asean 2022” mà Mamigo vinh dự nhận được vào tháng 04/2022 chính là minh chứng rõ nhất cho chất lượng và uy tín của sản phẩm

Tài liệu tham khảo