Cách nhận biết đau ruột thừa và hướng điều trị hiệu quả
Đau ruột thừa là dấu hiệu của tình trạng ruột thừa có thể đang bị viêm. Đây là một trường hợp cấp cứu y tế yêu cầu phẫu thuật càng sớm càng tốt để cắt bỏ ruột thừa tránh xảy ra các biến chứng nặng nề và có thể dẫn đến tử vong.
I. Đau ruột thừa là tình trạng gì?
1. Tại sao lại có đau ruột thừa?
Ruột thừa là một túi nhỏ, mỏng, dài khoảng 5 đến 10 cm (2 đến 4 inch), nó kết nối với ruột già, nơi hình thành phân. Sự tắc nghẽn trong ruột thừa có thể dẫn đến viêm ruột thừa, là hiện tượng ruột thừa bị viêm và nhiễm trùng với triệu chứng điển hình là cơn đau ruột thừa.
Viêm ruột thừa là tình trạng bệnh lý của đau ruột thừa
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng đau ruột thừa
Viêm ruột thừa thường xảy ra khi ruột thừa bị tắc nghẽn, thường là do phân, dị vật hoặc ung thư. Sự tắc nghẽn cũng có thể là do nhiễm trùng, vì vậy ruột thừa có thể sưng lên để phản ứng với bất kỳ sự nhiễm trùng nào trong cơ thể. Nó gây đau, dẫn đến tăng áp lực trong ruột thừa, sau đó có thể vỡ ra. Vì nguyên nhân của viêm ruột thừa chưa được hiểu đầy đủ nên không có cách nào để ngăn ngừa nó.
Mặc dù xảy ra ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên bệnh viêm ruột thừa hiếm khi gặp ở trẻ em dưới 2 tuổi. Bệnh này phổ biến ở những người trong độ tuổi từ 10 đến 30 và thường xuất hiện nhiều hơn ở nam giới.
II. Các dấu hiệu nhận biết có phải đau ruột thừa?
1. Đau bụng kéo dài
Đau ruột thừa thường bắt đầu từ những cơn đau âm ỉ, chuột rút hoặc đau nhức khắp vùng bụng. Khi ruột thừa bị sưng và viêm nhiều hơn, nó sẽ kích thích lớp niêm mạc của thành bụng, được gọi là phúc mạc. Điều này gây ra cơn đau cục bộ, đau nhói ở vị trí phần dưới bên phải của bụng. Cơn đau có xu hướng liên tục và dữ dội hơn cơn đau âm ỉ, nhức nhối khi các triệu chứng bắt đầu.
Đau nhói bụng dưới bên phải có thể là dấu hiệu đau ruột thừa
Tuy nhiên, một số người có thể có ruột thừa nằm sau ruột kết. Viêm ruột thừa xảy ra ở những người này có thể gây ra đau lưng dưới hoặc đau vùng chậu.
2. Sốt nhẹ
Viêm ruột thừa thường gây sốt từ 37,2°C đến 38°C. Bệnh nhân cũng có thể bị ớn lạnh. Nếu ruột thừa bị vỡ gây nhiễm trùng, nó sẽ khiến người bệnh bị sốt cao hơn 38,3°C và nhịp tim tăng mạnh.
Sốt có thể là dấu hiệu của đau ruột thừa
3. Rối loạn tiêu hóa, chán ăn
Đau ruột thừa gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa với những biểu hiện như buồn nôn và nôn ói kéo dài xảy ra. Kèm theo đó là tình trạng chán ăn và cảm thấy không ăn được, đau bụng, cồn cào, khó chịu. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị táo bón hoặc bị ỉa chảy nặng. Nếu gặp khó khăn khi đi ngoài ra khí, đây có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ ruột. Điều này có liên quan đến bệnh lý viêm ruột thừa tiềm ẩn.
4. Đi tiểu thường xuyên
Một trong những dấu hiệu cho biết tình trạng viêm ruột thừa đang diễn biến nặng hơn là đi tiểu thường xuyên và đau bàng quang. Nguyên nhân của tình trạng này là do viêm và nhiễm trùng từ ruột thừa, điều này gây ảnh hưởng đến quá trình bài tiết bình thường của cơ thể. Tình trạng này có thể kéo dài và gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
5. Co cứng thành bụng
Khi bị đau, thành bụng sẽ co lại để bảo vệ các bộ phận bên trong. Tuy nhiên khi đau ruột thừa, các cơn đau thường kéo dài nên thành bụng dưới bên phải bị co cứng lại. Đây cũng là một trong những dấu hiệu để nhận biết là cơn đau ruột thừa. Tuy nhiên điều này thường hay bị nhầm lẫn với đau dạ dày.
Khi bệnh nhân có những cơn đau bụng kéo dài, kèm sốt, nôn ói…tốt nhất là cần đưa đến bệnh viện để được thăm khám và chẩn đoán chính xác tinh trạng bệnh.
6. Triệu chứng viêm ruột thừa ở trẻ
Các triệu chứng đau ruột thừa ở em cũng tương tự như ở người lớn. Tuy nhiên, ở một số trẻ còn rất nhỏ tuổi, việc xác định điểm đau bụng rất khó. Vì vậy, bố mẹ cần để ý đến các hành động bất thường của trẻ như quấy khóc, ôm bụng, biếng ăn, sốt, tiêu chảy, nôn, buồn nôn… để kịp thời đưa trẻ đến các cơ sở y tế khám bệnh. Các biểu hiện về tình trạng đau ruột thừa của trẻ có thể không thực sự đầy đủ, các bố mẹ không nên tự ý sử dụng thuốc giảm đau cho trẻ mà phải tìm gặp bác sĩ để có các hướng xử trí hiệu quả nhất.
III. Hướng điều trị cho đau ruột thừa
1. Chẩn đoán đau ruột thừa
Đau ruột thừa có thể khó chẩn đoán trừ khi có các triệu chứng điển hình, tuy nhiên nó chỉ xuất hiện trong khoảng một nửa số trường hợp. Ngoài ra, ruột thừa của một số người có thể nằm ở những phần khác trên cơ thể của họ, chẳng hạn như: xương chậu, phía sau ruột già, xung quanh ruột non, gần phần dưới bên phải của gan. Một số người có biểu hiện tương tự như đau ruột thừa, nhưng do nguyên nhân khác như: viêm dạ dày ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS), táo bón, nhiễm trùng bàng quang hoặc nước tiểu.
Để chẩn đoán một người có bị viêm ruột thừa hay không, bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân các triệu chứng, nếu các triệu chứng không điển hình, phải làm thêm một số xét nghiệm. Một số xét nghiệm nhất định để giúp xác định xem có bị viêm ruột thừa hay không, bao gồm:
– Xét nghiệm máu để tìm các dấu hiệu nhiễm trùng.
– Xét nghiệm nước tiểu để loại trừ nhiễm trùng đường tiết niệu.
– Khám trực tràng.
– Siêu âm bụng hoặc CT scan để xem ruột thừa có bị viêm.
Chụp CT để chẩn đoán viêm ruột thừa
2. Cách điều trị viêm ruột thừa hiệu quả
Chỉ định phẫu thuật cắt bỏ ruột thừa là phương pháp phổ biến và gần như là duy nhất. Sau khi chẩn đoán đau là do viêm ruột thừa, bác sĩ sẽ quyết định xem bệnh nhân có cần phẫu thuật ngay lập tức hay không. Có thể người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng kháng sinh trước khi phẫu thuật, thuốc sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm trùng phát triển sau phẫu thuật.
Phẫu thuật có thể tiến hành theo 2 cách: mở cắt ruột thừa hoặc cắt ruột thừa nội soi. Điều này phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm ruột thừa. Hiện nay, do tính thẩm mỹ và độ hồi phục sau phẫu thuật nhanh nên phương pháp mổ ruột thừa nội soi thường được lựa chọn thay cho mổ thông thường.
Phẫu thuật nội soi thường được sử dụng để cắt bỏ ruột thừa viêm
Một số trường hợp viêm ruột thừa nhẹ có thể được chữa khỏi bằng thuốc kháng sinh đơn thuần. Tất cả các bệnh nhân nghi ngờ bị viêm ruột thừa đều được điều trị bằng kháng sinh trước khi phẫu thuật, một số bệnh nhân có thể cải thiện hoàn toàn trước khi tiến hành phẫu thuật.
IV. Phòng ngừa đau ruột thừa
Đau ruột thừa có thể xảy ra bất cứ lúc nào và chúng ta không thể ngăn ngừa viêm ruột thừa, nhưng có những biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ xảy ra tình trạng này.
Viêm ruột thừa có vẻ ít xảy ra hơn với những người có chế độ ăn giàu chất xơ. Khi tăng lượng chất xơ trong chế độ ăn uống có thể ngăn ngừa táo bón và sự tích tụ phân, là nguyên nhân phổ biến nhất của viêm ruột thừa. Có thể tăng lượng chất xơ bằng cách ăn uống lành mạnh với nhiều trái cây tươi và rau củ.
Bổ sung chế độ ăn giàu chất xơ có thể giảm nguy cơ đau ruột thừa
Đau ruột thừa rất đa dạng, rất khó để nhận biết và chẩn đoán chính xác. Nếu có bất kỳ biểu hiện nào của tình trạng đau ruột thừa đã nêu ở trên, hãy tìm đến bác sĩ hoặc các trung tâm y tế để được thăm khám và chẩn đoán để có các biện pháp chữa bệnh kịp thời.