Viêm cột sống dính khớp ăn gì và kiêng gì?

Viêm cột sống dính khớp là một bệnh điển hình của nhóm bệnh lý viêm xương khớp với các biểu hiện viêm cột sống, viêm các khớp lớn,lưng gù, đau lưng về đêm… Bên cạnh điều trị tích cực cho bệnh nhân bằng thuốc hay vật lý trị liệu thì điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cũng góp phần không nhỏ giúp giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

I. Viêm cột sống dính khớp nên ăn gì?

Người bệnh viêm cột sống dính khớp nên chọn các thực phẩm bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, đồng thời có thêm tác dụng giảm đau, chống viêm để giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh. Các nhóm thực phẩm sau đây được các chuyên gia khuyên dùng cho người viêm cột sống dính khớp bổ sung trong khẩu phần ăn hàng ngày.

1. Thực phẩm giàu vitamin D và K

Vitamin D và vitamin K cần thiết cho sự phát triển của xương. Vitamin D giúp tăng cường hấp thu canxi, trong khi đó Vitamin K giúp ổn định nồng độ canxi trong xương. Người bị viêm cột sống dính khớp nên bổ sung nhiều thực phẩm giàu Vitamin D và K để tăng cường sức khỏe xương khớp.

Vitamin D có nhiều trong các loại cá hồi, cá ngừ, các loại nấm…Còn trong măng tây, bông cải xanh, mùi tây…rất giàu Vitamin K.

Thực phẩm giàu Vitamin K

2. Các ngũ cốc nguyên hạt

Các loại ngũ cốc nguyên cám như gạo lứt, yến mạch, kiều mạch… chứa nguồn tinh bột tốt, nhiều chất xơ giúp giảm phản ứng viêm. Nên sử dụng các loại ngũ cốc này thay thế cho nguồn tinh bột trong cơm, lúa mì cho người bệnh viêm cột sống dính khớp. Đồng thời các loại ngũ cốc này cũng giúp bảo vệ tim mạch, hạn chế các biến chứng trên tim do viêm cột sống dính khớp gây ra.

3. Thực phẩm giàu acid Omega 3

Omega 3 là chất béo tốt có nhiều lợi ích với cơ thể như giảm huyết áp, điều trị các rối loạn lipid máu. Acid béo này có tác dụng tốt với các bệnh xương khớp, cột sống.

Omega 3 giúp ức chế các phản ứng viêm trong xương khớp, giảm sản sinh các chất oxy hóa trong quá trình sưng viêm. Đồng thời cũng giúp giảm đau, các triệu chứng cứng khớp, bổ sung nhân nhầy cho đĩa đệm cải thiện sự linh hoạt của vận động xương khớp. Ngoài ra làm chậm quá trình lão hóa dẫn đến thoái hóa khớp.

Chính vì vậy các thực phẩm chứa nhiều Omega 3 được khuyến cáo có trong chế độ dinh dưỡng của người bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp, viêm cột sống dính khớp…

Các thực phẩm chứa nhiều Omega 3 mà bạn không thể bỏ qua như các loại cá nước mặn (cá hồi, các trích, cá ngừ…), quả bơ, hạt óc chó…

Dầu oliu rất giàu Omega 3, đồng thời còn cũng chứa nhiều polyphenols có khả năng thúc đẩy sự phục hồi các tổn thương trong cơ thể, chống viêm và làm giảm đau nhức, tê bì.

Thực phẩm giàu acid Omega 3

4. Thực phẩm giàu Canxi

Canxi là thành phần cần thiết trong việc tạo thành, phát triển và duy trì độ chắc khỏe của xương khớp. Người bệnh viêm cột sống dính khớp nên bổ sung canxi vào khẩu phần ăn với hàm lượng 1000 miligam canxi mỗi ngày. Ngoài việc sử dụng các viên uống bổ sung canxi theo liều lượng chỉ định người bệnh khớp nên sử dụng các thực phẩm giàu canxi như sữa tươi, ngũ cốc, các loại đậu, bông cải xanh, hạt hạnh nhân, cá…

5. Một số loại gia vị

Một số loại thảo mộc, gia vị trong chế biến thức ăn hàng ngày cũng có tác dụng chống viêm tốt. Một số hợp chất trong tỏi có đặc tính chống viêm, giảm sưng đau. Gừng cũng là một loại gia vị giúp kháng khuẩn, chống viêm. Hợp chất curcumin trong nghệ vàng giúp tăng hồi phục các tổn thương, giảm viêm, mau lành các vết thương… Do đó nên sử dụng các loại gia vị này trong chế biến món ăn giúp cải thiện tình trạng ở người bệnh viêm cột sống dính khớp.

Gừng, tỏi…tốt cho người bị viêm cột sống dính khớp

6. Quả mọng

Quả mọng là một loại thực phẩm người bệnh viêm cột sống dính khớp không thể bỏ qua. Những loại quả mọng như nho, mâm xôi, nam việt quất, việt quất, dâu tây…chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Đặc biệt có hoạt chất rutin và quercetin có tác dụng kháng viêm, giảm đau hiệu quả.

7. Rau xanh, các loại nấm

Rau xanh bổ sung nước, chất xơ,nhiều vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Hơn nữa trong nhiều loại rau xanh như súp lơ, rau bina, bắp cải, rau ngót…chứa nhiều chất có tác dụng kháng viêm tốt. Người bệnh viêm cột sống dính khớp cũng được khuyến cáo chế độ ăn nhiều rau, giảm chất béo, giảm tinh bột.

Nấm cũng là loại thực phẩm khuyên dùng cho bệnh nhân viêm cột sống dính khớp. Tình trạng suy giảm sức khỏe sụn khớp, thoái hóa khớp được cải thiện nhiều nhờ khả năng chống oxy hóa của nấm. Ngoài ra trong nấm nhiều chất dinh dưỡng, protein, vitamin giúp cơ xương khớp dẻo dai…

Bổ sung nhiều rau xanh cho người viêm cột sống dính khớp

8. Uống nhiều nước

Uống đủ nước là cần thiết giúp thanh lọc cơ thể, đào thải độc tố, giúp cho việc hấp thu các chất dinh dưỡng được tốt hơn. Dù là người khỏe mạnh hay mắc viêm cột sống dính khớp mỗi ngày cần uống đủ lượng nước theo khuyến cáo. Với người trưởng thành cần cung cấp từ 1,5 đến 2l nước mỗi ngày.

II. Viêm cột sống dính khớp kiêng ăn gì?

Những nhóm thực phẩm người bị viêm cột sống dính khớp nên tránh là:

1. Các đồ ăn chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ

Các thức ăn nhanh, chế biến sẵn như đồ chiên rán, khoai tây chiên, pizza, gà rán, hamburger, đồ hộp, thịt xông khói… chứa chất bảo quản, tẩm ướp nhiều gia vị muối, đường, nhiều dầu mỡ… Ngoài chứa nhiều calo gây nguy cơ thừa cân, béo phì, những đồ ăn này chứa nhiều chất béo bão hòa, cholesterol không tốt cho cơ thể, kích hoạt phản ứng viêm. Do đó những thực phẩm này được khuyến cáo hạn chế trong điều trị nhiều bệnh trong đó có viêm cột sống dính khớp.

Nên chọn các thực phẩm tươi sạch trong thực đơn hàng ngày để tự nấu nướng thay vì mua đồ ăn sẵn bên ngoài. Đồng thời trong khi chế biến nên ưu tiên các món hấp, luộc, sử dụng ít dầu mỡ để vừa giữ được dưỡng chất vừa hạn chế sinh ra các chất không tốt đối với sức khỏe.

Người bị viêm cột sống dính khớp hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ

2. Thực phẩm chứa nhiều Omega 6

Omega 6 là một acid béo tốt cho cơ thể. Tuy nhiên với người bệnh xương khớp, Omega 6 lại khiến tình trạng viêm nặng nề hơn. Chính vì vậy nên hạn chế nạp thêm loại acid béo này khi đang điều trị viêm cột sống dính khớp. Các thực phẩm chứa nhiều Omega 6 người bệnh nên tránh như lòng đỏ trứng, các thịt đỏ như thịt bò, thịt trâu, một số loại cá, thịt gà…

3. Thực phẩm chứa nhiều muối

Khi cơ thể nạp nhiều muối, đường qua thức ăn sẽ khiến các triệu chứng viêm khớp trở nên nặng hơn. Hàm lượng Natri cao khiến tăng đào thải canxi, làm mất canxi gây yếu xương. Đồng thời cũng khiến phản ứng viêm tăng lên, người bệnh đau dữ dội. Người bệnh chỉ nên sử dụng một lượng muối vừa đủ, hạn chế ăn mặn, các đồ ăn chế biến sẵn… để hạn chế lượng muối hấp thụ.

Hạn chế ăn nhiều muối

4. Gluten

Gluten là một protein có nhiều trong lúa mì, lúa mạch và một số loại ngũ cốc. Theo một số nghiên cứu chỉ ra rằng người bệnh viêm khớp khi hạn chế sử dụng sản phẩm chứa gluten cho thấy cải thiện hoạt động của khớp và giảm phản ứng viêm trong cơ thể.

5. Chất kích thích, rượu bia, đồ uống có cồn

Rượu bia khi sử dụng với lượng vừa đủ mỗi ngày đem lại lợi ích cho cơ thể. Tuy nhiên khi quá lạm dụng thì chính rượu lại khiến các triệu chứng viêm, đau khớp trầm trọng hơn. Chúng gây hư hại các mạch máu nuôi dưỡng xung quanh cột sống, ngăn cản việc đưa chất dinh dưỡng, máu đến nuôi dưỡng cũng như sửa chữa các vị trí bị tổn thương. Hơn nữa, rượu có thể xảy ra tương tác với các loại thuốc đang sử dụng làm giảm hiệu quả điều trị.

Các loại đồ uống có ga chứa nhiều acid phosphoric gây tăng đào thải canxi làm xương suy yếu, dễ gây loãng xương. Đồng thời chúng cũng kích thích các phản ứng viêm trong cơ thể. Bên cạnh đó uống nhiều cà phê cũng không tốt cho sức khỏe người bệnh khớp. Lạm dụng nhiều caffein cũng góp phần tăng phản ứng viêm.

Hạn chế rượu, bia, nước ngọt có gas

6. Thực phẩm chứa nhiều đường và carbohydrate tinh chế

Khi sử dụng quá nhiều đường và carbohydrate tinh chế sẽ khiến cơ thể sản sinh ra nhiều chất độc hại. Sản phẩm cuối cùng của quá trình glycation AGEs là các chất hình thành từ sự kết hợp protein hoặc chất béo với đường trong máu. Quá nhiều AGEs khiến tích tụ nhiều stress oxy hóa và hình thành phản ứng viêm.

Những người bị viêm cột sống dính khớp không nên uống nước ngọt hay các loại nước, trà đóng sẵn. Đồng thời hạn chế các tinh bột trong cơm trắng, khoai tây, mì ống, bánh ngọt…Các thực phẩm giàu AGEs cũng cần giảm bớt như thịt hun khói, bít tết áp chảo, gà quay, xúc xích nướng, khoai tây chiên, pho mát, bơ thực vật và sốt mayonnaise…

Chế độ dinh dưỡng đóng góp một phần quan trọng trong quá trình điều trị viêm cột sống dính khớp. Trên đây là các loại thực phẩm nên ăn cũng như cần tránh giúp người bệnh xây dựng được thực đơn dinh dưỡng giúp tăng cường hiệu quả điều trị.