Mang thai ngoài tử cung là gì?
Mang thai ngoài tử cung là trường hợp trứng sau khi được thụ tinh, làm tổ bên ngoài buồng tử cung. Điều này khiến phôi thai không thể phát triển do những vị trí khác không đủ lớn để hỗ trợ phôi phát triển. Vậy dấu hiệu mang thai ngoài tử cung là gì? Có nguy hiểm không? Điều trị như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về vấn đề này nhé!
1. Mang thai ngoài tử cung là gì?
Mang thai ngoài tử cung thường xảy ra nhất ở ống dẫn trứng, là nơi dẫn trứng từ buồng trứng đến tử cung. Loại thai ngoài tử cung này được gọi là thai trong ống dẫn trứng. Đôi khi, thai ngoài tử cung xảy ra ở các khu vực khác của cơ thể, như buồng trứng, khoang bụng hoặc phần dưới của tử cung (cổ tử cung), nơi nối liền với âm đạo.
Theo nghiên cứu có khoảng 2 trong số 100 phụ nữ mang thai có nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Lúc này việc mang thai không thể diễn ra bình thường. Trứng đã thụ tinh không thể tồn tại và các mô đang phát triển có thể gây chảy máu đe dọa tính mạng, nếu không được điều trị.
Mang thai ngoài tử cung vẫn có nồng độ HCG cao, nên mẹ bầu thử bằng que thử thai vẫn lên 2 vạch bình thường. Tuy nhiên có những thời điểm HCG sẽ có dấu hiệu giảm dần có thể vạch thứ 2 sẽ mờ hơn.
2. Dấu hiệu cảnh báo mang thai ngoài tử cung
Trong một số trường hợp, mang thai ngoài tử cung không gây ra triệu chứng gì đáng chú ý và chỉ được phát hiện khi kiểm tra thai định kỳ. Tuy nhiên, hầu hết phụ nữ đều có các triệu chứng và chúng thường trở nên rõ ràng từ tuần thứ 4 đến tuần thứ 12 của thai kỳ.
Đau bụng 1 bên là một trong những triệu chứng mang thai ngoài tử cung
– Đau bụng một bên: thường ở một bên bụng, có thể dai dẳng và dữ dội.
– Chảy máu âm đạo: là một dạng chảy máu khác với chu kỳ kinh nguyệt. Nó có thể có màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm. Một số phụ nữ nhầm lẫn hiện tượng ra máu này với chu kỳ kinh nguyệt thường xuyên và không nhận ra mình đang mang thai.
– Đau vùng chậu.
– Đau đầu vai: cảm giác đau đầu vai,sau khi đau vai thường chuyển sang vùng cánh tay. Người ta vẫn chưa biết chính xác tại sao lại bị đau đầu vai, nhưng nó thường xảy ra khi bạn đang nằm. Đó có thể là dấu hiệu cho thấy việc mang thai ngoài tử cung đang gây chảy máu trong. Việc chảy máu này gây kích thích dây thần kinh phrenic, có trong cơ hoành (cơ được sử dụng trong quá trình thở để ngăn cách khoang ngực với bụng). Kích thích dây thần kinh phrenic gây ra cơn đau ở khác vị trí của nguồn gốc gây đau.
– Đau ruột: có thể bị đau khi đi tiểu hoặc phân.
– Tiêu chảy và nôn mửa: có thể gây ra các triệu chứng tương tự như bệnh đường tiêu hóa và thường đi kèm với tiêu chảy và nôn mửa.
3. Nguyên nhân mang thai ngoài tử cung
Trong một thai kỳ bình thường, trứng được thụ tinh bởi tinh trùng ở một trong các ống dẫn trứng. Sau đó, trứng được thụ tinh sẽ di chuyển vào tử cung và tự làm tổ ở niêm mạc tử cung (nội mạc tử cung), nơi nó sinh trưởng và phát triển.
Mang thai ngoài tử cung xảy ra khi trứng đã thụ tinh tự làm tổ bên ngoài tử cung. Nó thường là kết quả của việc ống dẫn trứng bị tổn thương hoặc không thể hoạt động bình thường như bị hẹp, tắc. Tuy nhiên, trong khoảng một nửa số trường hợp, không có yếu tố nguy cơ rõ ràng.
Một số nguyên nhân sau có thể dẫn đến việc tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung, bao gồm:
– Bệnh viêm vùng chậu (PID): bệnh nhiễm trùng hệ thống sinh sản nữ, thường do chlamydia gây ra. Bên cạnh đó có thể mắc một số bệnh nhiễm trùng khác như viêm ống dẫn trứng, viêm vòi trứng… cũng tác động lớn đến khả năng mang thai ngoài tử cung.
– Phụ nữ hút thuốc: Hút thuốc lá ngay trước khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung. Bạn càng hút nhiều, nguy cơ càng lớn.
Hút thuốc lá thường xuyên có nguy cơ cao mang thai ngoai tu cung
– Tiền sử mang thai ngoài tử cung: Ở những người có tiền sử mắc bệnh có nguy cơ 10% lặp lại tình trạng này nếu mang thai kế tiếp.
– Có phẫu thuật trước đây trên ống dẫn trứng, như thủ thuật triệt sản phụ nữ không thành công hoặc phẫu thuật khác ở vùng chậu hoặc bụng.
– Thực hiện các giải pháp tăng khả năng sinh sản như thụ tinh ống nghiệm.
Dùng thuốc để kích thích rụng trứng có thể làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
– Mang thai trong khi sử dụng dụng cụ tử cung (IUD) hoặc hệ thống trong tử cung (IUS) để tránh thai. Sử dụng các dụng cụ tránh thai này rất hiếm khi có thai khi nhưng nếu có thì phần nhiều khả năng mang thai ngoài tử cung.
– Mang thai trong khi sử dụng viên thuốc chỉ chứa progesterone.
– Bị lạc nội mạc tử cung.
– Tuổi ngày càng cao có nguy cơ cao nhất đối với phụ nữ mang thai ở độ tuổi 35-40.
Có những trường hợp mang thai ngoài tử cung mà không phải do những nguyên nhân kể trên. Do đó nên đi khám bác sĩ để phát hiện sớm những bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời.
4. Mang thai ngoài tử cung có nguy hiểm không?
Việc mang thai bất thường ngoài tử cung có thể để lại những biến chứng nguy hiểm như:
– Xuất huyết ồ ạt: Vị trí không thích hợp để mang thai có thể khiến khối thai vỡ ra khiến thai phụ chảy máu. Điều này sẽ nguy hiểm đến tính mạng nếu không có biện pháp xử lý kịp thời.
– Tổn thương ống dẫn trứng: Điều trị muộn có thể dẫn đến tổn thương ống dẫn trứng gây ảnh hưởng tới lần mang thai tiếp theo. Nếu để thai ngoài tử cung phát triển, trứng đã thụ tinh có thể tiếp tục phát triển và gây ra hiện tượng vỡ ống dẫn trứng, có thể gây chảy máu trong, nguy hiểm đến tính mạng.
– Trầm cảm: Nếu như bạn đang mong chờ đứa con của mình, điều này khiến bạn rơi vào cảm giác khó chịu, stress kéo dài và cần sự quan tâm từ gia đình.
5. Chẩn đoán mang thai ngoài tử cung
Chẩn đoán mang thai ngoài tử cung như thế nào?
Việc mang thai ngoài tử cung khó có thể được chẩn đoán từ các triệu chứng vì chúng rất giống với các bệnh lý khác. Nên một số xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán chính xác mang thai ngoài tử cung, bao gồm:
– Xét nghiệm máu: để định lượng hormon trong cơ thể để xác định mang thai hay không.
– Siêu âm: để xác định vị trí mang thai. Bên cạnh đó là phát hiện và đánh giá được tình trạng chảy máu nếu mang thai ngoài tử cung bị vỡ.
– Nội soi ổ bụng: Đây là biện pháp giúp xác định vị trí mang thai một cách nhanh chóng và chính xác.
– Các xét nghiệm khác có thể được thực hiện nếu cần thiết như kiểm tra tình trạng thiếu máu.
6. Điều trị mang thai ngoài tử cung như thế nào?
Tùy thuộc vào thời điểm xác định được việc mang thai ngoài tử cung mà bác sĩ sẽ có biện pháp xử lý thích hợp.
Điều trị bằng thuốc
Trong giai đoạn đầu, có thể dùng thuốc để điều trị mang thai ngoài tử cung
Nếu thai ngoài tử cung được phát hiện ở giai đoạn đầu, đôi khi cần dùng một loại thuốc gọi là methotrexate để ngăn trứng phát triển. Mô thai sau đó được hấp thụ vào cơ thể người phụ nữ.
Kích thước thai nhi lúc này còn bé chỉ nhỏ hơn 2 cm và chữa bị vỡ. Thai phụ có thể gặp một số tác dụng ngoài ý muốn như buồn nôn, nôn, chán nản, loét miệng, tiêu chảy…
Tuy nhiên Methotrexate không phải lúc nào cũng cần thiết, vì trong khoảng một nửa số trường hợp mang thai ngoài tử cung, trứng chết trước khi có thể phát triển lớn hơn.
Điều trị bằng phẫu thuật
Thai ngoài tử cung được phát hiện ở giai đoạn nặng hơn khi kích thước lớn và chưa bị vỡ sẽ phải tiến hành phẫu thuật để loại bỏ túi thai. Dạng phẫu thuật nội soi thường được sử dụng phổ biến là phẫu thuật cắt bỏ vòi trứng và mở thông vòi trứng.
Phụ nữ mang thai vẫn có thể mang thai ngay cả khi đã cắt bỏ một bên ống dẫn trứng. Nếu cả hai bên thì lựa chọn khác để có thai là phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm.
Phẫu thuật mở bụng
Điều trị mang thai ngoài tử cung bằng phẫu thuật
Biện pháp này sử dụng khi thai nhi phát triển và bị vỡ có xuất huyết thì bắt buộc phải phẫu thuật mở ổ bụng. Có thể cần loại ống dẫn trứng đã bị tổn thương.
Sau khi phẫu thuật, người bệnh có thể bị xuất huyết nhẹ kèm theo cục máu đông. Tình trạng này có thể kéo dài đến 6 tuần sau khi phẫu thuật. Người bệnh cần chăm sóc bản thân tốt hơn để tình trạng được cải thiện nhanh chóng:
– Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt.
– Không nâng, vác các vật nặng.
– Không quan hệ tình dụng sau khi phẫu thuật.
– Không thụt rửa âm đạo.
– Nếu có dấu hiệu bất thường khác nên thông báo cho bác sĩ để xử lý kịp thời.
7. Sau bao lâu thì có thể mang thai lần tiếp theo?
Thông thường, bạn nên đợi ít nhất 2 chu kỳ kinh nguyệt trước khi thử mang thai lần nữa, thời gian này để ống dẫn trứng được phục hồi (nếu điều trị bằng methotrexate, bạn sẽ cần đợi ít nhất 3 đến 4 tháng). Tuy nhiên, nhiều phụ nữ không sẵn sàng về mặt cảm xúc để cố gắng mang thai một lần nữa sớm như vậy.
8. Ngăn ngừa mang thai ngoài tử cung
Ngăn ngừa mang thai ngoài tử cung như thế nào?
Phụ nữ nên ngăn ngăn ngừa chửa ngoài tử cung bằng những chế độ sinh hoạt tốt, duy trì sức khỏe sinh sản bằng những biện pháp dưới đây:
– Quan hệ tình dục an toàn để giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nhiễm trùng đường sinh dục từ đó giảm nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
– Khám phụ khoa định kỳ: việc phát hiện sớm bất cứ những vấn đề sức khỏe bất thường nào sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
– Không hút thuốc là: hút thuốc là là một trong những thói quen không tốt có ảnh hưởng tới việc mang thai không đúng vị trí.
– Không lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp: Việc sử dụng thường xuyên các thuốc tránh thai khẩn cấp làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung.
Trên đây là thông tin cần thiết về việc mang thai ngoài tử cung, mong rằng nó giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe.