Bệnh trĩ khi mang thai – Làm sao để khắc phục?
Trĩ là tình trạng sưng tĩnh mạch ở trực tràng và hậu môn, và đặc biệt rất phổ biến, thường gặp khi mang thai. Thống kê cho thấy khoảng 20 – 50% mẹ bầu mắc phải bệnh này ở mức độ nặng hay nhẹ. Bị trĩ khi mang thai có dấu hiệu ngứa, đau, khó khăn khi đại tiện và gây nhiều phiền toái. Có một điều quan trọng là hầu hết phụ nữ đều không mắc bệnh trĩ cho đến khi họ mang thai. Vì sao lại như vậy và cách khắc phục bệnh trĩ như thế nào? Hãy cùng Dược Điển Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây để được giải đáp thắc mắc.
1. Tại sao phụ nữ có thai thường bị bệnh trĩ?
Có đến 50% phụ nữ khi mang thai mắc bệnh trĩ, chủ yếu do các nguyên nhân sau đây:
– Thai nhi trong tử cung sẽ phát triển to dần, đặc biệt ở những tháng cuối thai kỳ, tạo nên một áp lực rất lớn lên vùng xương chậu. Bên cạnh đó, áp lực từ tử cung sẽ ảnh hưởng đến hệ tĩnh mạch xung quanh trực tràng và hậu môn, gây sưng đau và có thể chảy máu.
Phụ nữ mang thai dễ bị táo bón dẫn đến bệnh trĩ
– Trong thai kỳ, hormone Progesterone được tiết ra nhiều để nuôi dưỡng thai nhi tốt hơn. Tuy nhiên, hormone này có tác dụng làm giãn thành mạch, vô tình dẫn đến tăng khả năng bị bệnh trĩ.
– Thể tích máu tăng khi có thai làm giãn tĩnh mạch, cũng là một trong những căn nguyên làm tăng nguy cơ bị trĩ ở bà bầu.
– Các vấn đề về tiêu hóa thường khi mang thai gây ra nhiều phiền toái, đặc biệt là chứng táo bón. Táo bón thường xuyên, rặn nhiều khi đại tiện ảnh hưởng đến hậu môn và làm tăng khả năng bị trĩ ở phụ nữ có thai.
– Thói quen ít vận động dẫn đến tình trạng khí huyết kém lưu thông, làm cho tăng độ sa giãn búi trĩ.
– Ngoài ra còn một số nguyên nhân khác như tăng cân quá nhiều khi mang thai, khiến bà bầu trở nên nặng nề hơn, ít vận động.
2. Mẹ bầu bị trĩ có sinh thường được không? Khi nào thì mổ đẻ?
Mẹ bầu khi bị trĩ nên đến bệnh viện để được khám và có phương pháp điều trị phù hợp. Tùy theo mức độ bệnh của thai phụ mà bác sĩ sẽ quyết định sinh thường hay sinh mổ. Nếu chỉ bị trĩ nhẹ, có thể sinh thường nhưng trong quá trình sinh sẽ gây nhiều khó khăn và đau đớn. Trường hợp bị trĩ nặng với búi trĩ quá to, gây đau đớn nghiêm trọng và ảnh hưởng đến việc đại tiện sau sinh thì bác sĩ sẽ can thiệp y khoa để hỗ trợ.
Bà bầu bị trĩ có sinh thường được không phụ thuộc vào mức độ bệnh
Khi chuyển dạ, mẹ bầu phải dồn sức rặn để đưa bé ra ngoài, việc này có thể làm búi trĩ bị sa nhiều hơn, gây tổn thương và đau đớn nghiêm trọng. Nguy hiểm hơn có thể dẫn đến xuất huyết hậu môn và nhiễm trùng.
Nếu có thể, mẹ nên cân nhắc điều trị trĩ sau sinh để đảm bảo an toàn, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và em bé. Một số trường hợp cần điều trị trước và ngay khi sinh:
– Trĩ ngoại tắc mạch: Cần tiến hành phẫu thuật cắt búi trĩ để chữa bệnh trước sinh. Gây tê tại chỗ được khuyến cáo để không ảnh hưởng đến thai nhi. Cân nhắc khi phải sử dụng phương pháp này, cần theo dõi chặt chẽ tránh nguy cơ sẩy thai, sinh non.
– Trĩ mức độ nặng có chảy máu: Thường sử dụng các biện pháp điều trị hỗ trợ như sử dụng thuốc giảm đau, thuốc cầm máu, thuốc co tĩnh mạch, thuốc tăng sức bền thành mạch,… Mẹ bầu nên tự chăm sóc tại nhà để chờ chữa trị triệt để sau khi sinh.
3. Điều trị trĩ trong thai kỳ
Thông thường bệnh sẽ tự khỏi sau sinh, tuy nhiên bị trĩ khi mang thai sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống. Một số triệu chứng như ngứa và đau khiến bà bầu cảm thấy khó chịu, phiền toái, thậm chí nếu không chăm sóc đúng cách sẽ khiến bệnh tình trở nên nặng hơn. Để phòng ngừa biến chứng có thể thực hiện những phương pháp sau:
– Chườm lạnh vùng hậu môn nhiều lần trong ngày làm giảm đau và sưng.
– Ngâm trong nước ấm nhiều lần trong ngày.
– Uống nước rau diếp cá, phần bã đắp vào búi trĩ 2 lần mỗi ngày giúp giảm đau hiệu quả.
– Luôn giữ vùng hậu môn sạch sẽ và khô ráo. Dùng khăn lau nhẹ nhàng sau khi đi vệ sinh hoặc tắm, giữ cho vùng này luôn khô ráo. Ẩm ướt dễ gây ra kích ứng, khó chịu.
– Có thể sử dụng thuốc bôi trơn hậu môn để đại tiện dễ dàng hơn.
– Sử dụng Baking soda dạng ướt hoặc khô bôi tại vị trí bị trĩ giúp giảm ngứa hiệu quả.
– Ngồi xổm khi đi vệ sinh khiến cho chuyển động ở ruột được dễ dàng và nhanh chóng, giúp ngăn ngừa táo bón và trĩ.
Những trường hợp nghiêm trọng có thể được bác sĩ tiến hành kê đơn. Tuy nhiên phải dựa vào lợi ích cho mẹ và nguy cơ gây ra cho bé mà bác sĩ lựa chọn loại nào. Việc quan trọng là không được sử dụng thuốc tự động trong bất cứ giai đoạn nào của thai kỳ.
Ngồi xổm khi đi vệ sinh giúp ngăn ngừa táo bón và trĩ
Xem thêm: Các phương pháp điều trị bệnh trĩ ngoại
4. Cách phòng ngừa trĩ hiệu quả khi mang thai
Để phòng ngừa bệnh trĩ khi mang thai trước tiên phải phòng ngừa táo bón. Một số biện pháp đơn giản ngừa táo bón hiệu quả như điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt, tập thể dục:
Chế độ ăn uống
Để phòng ngừa bệnh trĩ, cần thiết lập một chế độ ăn hợp lý với những chú ý sau đây:
– Bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ từ nhiều nguồn vào bữa ăn như:
+ Trái cây (lê, bơ, quả mọng nước).
+ Rau xanh điển hình là rau khoai lang, ngoài ra còn có rau cải, bông cải xanh, cà chua…
+ Ngũ cốc nguyên hạt (yến mạch, gạo lứt).
+ Các loại đậu (đậu lăng, đậu xanh).
+ Các loại hạt (hạt hạnh nhân, hạt óc chó),…
Bổ sung chất xơ vào thực đơn hằng ngày giúp ngăn ngừa táo bón hiệu quả
– Cung cấp đủ nước mỗi ngày, phụ nữ mang thai nên uống 3 lít nước mỗi ngày, có thể thay thế nước lọc bằng các loại nước ép trái cây, rau củ chứa nhiều hoạt chất tốt cho sức khỏe như vitamin và khoáng chất.
– Không ăn đồ ăn chứa nhiều gia vị, vì làm nặng thêm tình trạng ngứa và bị táo bón.
– Hạn chế ăn mặn để tránh tích nước, tăng khối lượng máu lưu thông.
Bằng cách bổ sung nhiều chất xơ từ thực phẩm giúp cải thiện triệu chứng của bệnh trĩ đáng kể mà có ưu điểm là đơn giản, dễ thực hiện.
Chế độ sinh hoạt
Một số thay đổi nhỏ hàng ngày cũng đem lại hiệu quả để cải thiện triệu chứng của bệnh trĩ bao gồm:
– Nên thường xuyên đi lại, vận động nhẹ nhàng sau khi đứng hoặc ngồi quá lâu để giảm áp lực cho tĩnh mạch hậu môn.
– Nhất là, tránh việc nhịn đi tiêu khi có nhu cầu bởi việc đó dễ gây ra táo bón, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến bệnh trĩ.
– Nằm nghiêng một bên cũng có tác dụng làm giảm áp lực lên tĩnh mạch trực tràng.
– Hạn chế mang vác vật nặng vì điều này làm tăng áp lực lên vùng bụng và hông chậu.
– Nếu bị ngứa, tránh gãi làm trầy xước da vì có thể ảnh hưởng đến thành tĩnh mạch.
– Tránh tăng cân quá nhiều, làm tăng áp lực lên trực tràng và tăng nguy cơ táo bón ở mẹ bầu.
Sử dụng thuốc
Nếu thường xuyên gặp phải táo bón và tình trạng này không được cải thiện, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về các loại thuốc nhuận tràng chuyên biệt mà mẹ bầu có thể dùng. Không tự ý dùng thuốc.
Có thể bổ sung những thực phẩm chức năng với thành phần chất xơ, enzyme… để cải thiện triệu chứng của bệnh trĩ.
Cuối cùng, mẹ bầu không nên nằm hay ngồi quá nhiều đặc biệt ở những tháng cuối thai kỳ, nên luyện tập đi vận động nhẹ nhàng, tập thể dục tăng cường thể lực. Bài tập Kegel sẽ làm tăng lưu thông máu và cải thiện hệ tiêu hóa.
Vận động nhẹ nhàng ngăn ngừa bệnh trĩ khi mang thai
Xem thêm: Cách phòng ngừa bệnh trĩ tái phát
Bị bệnh trĩ khi mang thai là bệnh lý khá phổ biến, mẹ bầu không cần quá lo lắng khi mắc phải. Tuy nhiên, cần hiểu rõ về nguyên nhân và các phương pháp phòng ngừa để tránh mắc bệnh. Xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý và sinh hoạt khoa học là biện pháp tốt nhất giúp phòng bệnh hiệu quả.
Các bài viết của Dược Điển Việt Nam chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị.
